images

آبکاری با کروم

روکش‌های لایه کروم رنگی شبیه نقره٬ سفید مایل به آبی دارند. قدرت انعکاس سطح کروم‌کاری شده و کاملا″ صیقلی شده در حد 65% است (برای نقره 88%و نیکل 55%) در حالی که خاصیت انعکاس نقره و نیکل با گذشت زمان ضایع می‌شود٬ در مورد کروم تغییری حاصل نمی‌شود. لایه‌های کروم قابل جوشکاری نبوده و رنگ‌کاری و نقاشی را نمی‌پذیرند. کروم در مقابل گازها٬ موادقلیایی و نمکها مقاوم است اما اسید سولفوریک واسید کلریدریک وسایر اسیدهای هالوژن‌دار در تمام غلظتها ودر تمام درجه حرارتها بر روی کروم تاثیر می گذارند. به دنبال رویین شدن شیمیایی٬ روکش‌های کروم مقاومت خوبی در اتمسفر از خود نشان می‌دهند و کدر نمی‌شوند. از این رو به تمیز کردن و یا نو نمودن توسط محلولها یا محصولات حل کننده اکسیدها را ندارند. روکش‌های کروم تا 500 درجه سانتیگراد هیچ تغییری از نظر کدر شدن متحمل نمی‌‌شوند. رویین شدن حالتی است که در طی آن در سطح کروم٬ اکسید کروم (3+) تشکیل می شود. این عمل موجب جابه‌جایی پتانسیل کروم از 0.717 به 1.36 ولت می شود و کروم مثل یک فلز نجیب عمل می نماید. لایه های پوششی کروم براق با ضخامت پایین (در حدود 1 میکرومتر)که غالبا در کروم‌کاری تزیینی با آن روبه رو هستیم فولاد را در مقابل خوردگی حفاظت نمی‌کنند کروم کاری ضخیم که در مقابل خوردگی ضمانت کافی داشته باشد فقط از طریق کروم‌کاری سخت امکانپذیر است. با توجه به اینکه پوشش‌های کروم الکترولیتی سطح مورد آبکاری را به طور کامل نمی‌پوشانند از این رو کروم‌کاری تزیینی هرگز به تنهایی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد بلکه همواره آن را به عنوان پوشش نهایی بر روی واکنش‌هایی که حفاظت سطح را در مقابل خوردگی ضمانت می‌نمایند به کار می‌روند. معمولا به عنوان پایه محافظ از نیکل استفاده می‌شود.

چرا برخی از فلزات را با کروم، آب می دهند؟

برخی از فلزات را برای براق تر شدن با لایه ی نازکی از کروم می پوشانند. این لایه، از خورده شدن و رنگ زدن فلز نیز جلوگیری می کند.کروم فلزی است سخت، شکننده و به رنگ سفید – نقره ای. این فلز در سال 1798 میلادی کشف شد. کروم زنگ نمی زند. در مقابل گرما مقاوم است. و از استحکام بالایی برخوردار است. به همین جهت، از این فلز برای آب دادن سایر فلزات و نیز تهیه ی آلیاژ اچرا برخی از فلزات را با کروم، آب می دهند؟

برخی از فلزات را برای براق تر شدن با لایه ی نازکی از کروم می پوشانند. این لایه، از خورده شدن و رنگ زدن فلز نیز جلوگیری می کند.

کروم فلزی است سخت، شکننده و به رنگ سفید – نقره ای. این فلز در سال 1798 میلادی کشف شد. کروم زنگ نمی زند. در مقابل گرما مقاوم است. و از استحکام بالایی برخوردار است. به همین جهت، از این فلز برای آب دادن سایر فلزات و نیز تهیه ی آلیاژ استفاده می شود.

در آبکاری الکتریکی با کروم، یون های محلول کروم را به صورت لایه ای نازک بر روی جسمی که از فلز دیگری ساخته شده است، رسوب می دهند. جسم مورد نظر را که می خواهند آب کروم بدهند، به «کاتد» یا قطب منفی باتری وصل می کنند و فلز کروم را به «آند» یا قطب مثبت متصل می کنند. سپس آن ها را در محلول الکترولیت که معمولا حاوی اسید کرومیک و اسید سولفوریک است قرار می دهند. به دین ترتیب فلز کروم در آند خورده شده، حل می شود و به صورت لایه ی نازکی از فلز در کاتد ته نشین می شود که اصطلاحا آن را «آب فلز» می گویند.

بسیاری از وسایل خانگی و همچنین قسمت های براق و درخشان اتومبیل، با لایه ای از کروم پوشانده شده اند. ابزارها و وسایل الکتریکی، چرخ دنده ها،‌ماشین های بسته بندی و صدها وسیله ی مختلف دیگر، برای براق شدن، زیبایی، استحکام و جلوگیری از زنگ زدن به همین روش آبکاری می شوندستفاده می شود.

در آبکاری الکتریکی با کروم، یون های محلول کروم را به صورت لایه ای نازک بر روی جسمی که از فلز دیگری ساخته شده است، رسوب می دهند. جسم مورد نظر را که می خواهند آب کروم بدهند، به «کاتد» یا قطب منفی باتری وصل می کنند و فلز کروم را به «آند» یا قطب مثبت متصل می کنند. سپس آن ها را در محلول الکترولیت که معمولا حاوی اسید کرومیک و اسید سولفوریک است قرار می دهند. به دین ترتیب فلز کروم در آند خورده شده، حل می شود و به صورت لایه ی نازکی از فلز در کاتد ته نشین می شود که اصطلاحا آن را «آب فلز» می گویند.

بسیاری از وسایل خانگی و همچنین قسمت های براق و درخشان اتومبیل، با لایه ای از کروم پوشانده شده اند. ابزارها و وسایل الکتریکی، چرخ دنده ها،‌ماشین های بسته بندی و صدها وسیله ی مختلف دیگر، برای براق شدن، زیبایی، استحکام و جلوگیری از زنگ زدن به همین روش آبکاری می شوند

کروم

کروم یکی از عناصر جدول تناوبی است که دارای نشان Cr و عدد اتمی ۲۴ می‌باشد. کروم یا کرومیوم فلزی سخت، براق و به رنگ خاکستری فلزی با جلاپذیری بالا و نقطه جوش بالا و مقاومت قابل توجه در برابر زنگ‌زدگی و تیرگی است. اکسید کرومیوم از بیش از ۲ هزار سال پس در امپراتوری چین برای روکش سلاح‌های فلزی استفاده می‌شد. کروم به عنوان یک عنصر در سال ۱۷۶۱ کشف شد و ابتدا به عنوان رنگدانه کاربرد داشت. در ۱۷۹۷ فلز کروم برای نخستین بار از سنگ معدنی آن جدا شد.از آن زمان تاکنون تقریباً تمام کروم دنیا از سنگ معدنی کرومیت به دست می‌آید. ارزش این فلز بیشتر به دلیل مقاومت بسیار آن در برابر زنگ‌زدگی و فرسایش است به ویژه وقتی کشف شد که افزودن کروم به فولاد تاثیر قابل توجهی در جلوگیری از فرسایش و تیرگی فولاد دارد. امروزه حدود ۸۵ درصد مصرف کروم دنیا برای ساخت فولاد ضدزنگ (که حداقل ۱۰.۵ درصد حجم آن را کروم تشکیل می‌دهد) و همچنین آبکاری با کروم است.